Nền tảng AM5 của AMD đã ra mắt từ năm 2022 và tôi thực sự khuyên bạn nên cân nhắc nó nếu đang xây dựng một PC mới vào năm 2025. Tuy nhiên, bản thân tôi vẫn đang sử dụng bo mạch chủ AM4 cùng với bộ xử lý Ryzen 7 5800X3D và hiện tại tôi chưa sẵn sàng nâng cấp. Chắc chắn rằng, việc chuyển sang một nền tảng mới với CPU nhanh hơn sẽ cải thiện hiệu năng chơi game của tôi, nhưng mức tăng FPS đó chưa xứng đáng với số tiền tôi phải bỏ ra vào thời điểm này. Bạn có thể cho rằng tôi đang “bỏ lỡ” một số khía cạnh nhất định, chẳng hạn như việc có bộ nhớ DDR5 nhanh hơn và ổ cứng SSD PCIe 5.0, nhưng tôi không vội vàng trải nghiệm những lợi ích đó ngay bây giờ. Đối với những người đã sử dụng AM4, việc nâng cấp lên AM5 dường như là một khoản đầu tư tốn kém cho những cải thiện không đáng kể. Ngay cả khi bạn đang dùng một bộ xử lý cũ hơn như Ryzen 7 3700X, bạn chỉ cần chi khoảng 250 USD cho một con Ryzen 7 5700X3D để có được sự cải thiện hiệu năng đáng kể. Vì vậy, hãy để tôi giải thích chi tiết lý do tại sao tôi vẫn gắn bó với AM4 trong tương lai gần.
Chip X3D trên AM4 vẫn mang lại hiệu năng tuyệt vời
5800X3D của tôi không nghẽn cổ chai RTX 4090 ở độ phân giải cao hơn
Mọi người thường quá lo lắng về việc CPU bị nghẽn cổ chai (bottleneck), nhưng nếu bạn chủ yếu chơi game ở độ phân giải cao hơn, chẳng hạn như 1440p và 4K, một bộ xử lý đủ nhanh là quá đủ. Ví dụ, ban đầu tôi xây dựng PC của mình với Ryzen 9 5900X và RTX 3090. Khi tôi nâng cấp lên RTX 4090 vào năm 2022, tôi nhận thấy CPU của mình đang bị nghẽn cổ chai GPU trong nhiều trò chơi ở độ phân giải 1440p. Vì vậy, tôi đã nâng cấp lên Ryzen 7 5800X3D, điều này đã mang lại cho tôi sự cải thiện hiệu năng đáng kể. Đúng là CPU mới của tôi có ít nhân hơn, nhưng mức sử dụng GPU trong các trò chơi đã tăng lên, đó là dấu hiệu cho thấy việc nghẽn cổ chai CPU không còn là vấn đề nữa.
Hình ảnh bộ xử lý AMD Ryzen 7 5800X3D, CPU mà tác giả đang sử dụng và đánh giá cao hiệu năng chơi game ở độ phân giải cao.Source: AMD
AMD có thể không còn sản xuất 5800X3D nữa, nhưng bạn vẫn có thể mua 5700X3D chỉ với khoảng 250 USD, con chip này mang lại hiệu năng tương tự nếu bạn đang nâng cấp từ bộ xử lý non-X3D. Đối với tôi, đó là số tiền được chi tiêu hợp lý, không giống như việc bỏ ra gần 1.000 USD cho một CPU, bo mạch chủ và bộ kit RAM mới. Chắc chắn, bạn sẽ có được nhiều FPS hơn nữa với 7800X3D hoặc 9800X3D, nhưng giá trị đồng tiền bạn nhận được chỉ bằng cách nâng cấp lên các chip X3D nhanh nhất trên nền tảng AM4 là điều khó có thể bỏ qua. Trừ khi bạn chơi game ở độ phân giải 1080p, những bộ xử lý này sẽ không gây nghẽn cổ chai đáng kể cho các card đồ họa nhanh nhất hiện có, như RTX 5090.
RAM DDR5 không mang lại lợi ích đáng kể
Ở độ phân giải cao hơn, tốc độ RAM không tạo ra sự khác biệt đáng chú ý
Một trong những lợi ích lớn nhất khi nâng cấp lên nền tảng AM5 là hỗ trợ RAM DDR5, nhưng xét việc tôi chủ yếu chơi game ở độ phân giải 1440p và 4K, tôi không nghĩ RAM nhanh hơn sẽ tạo ra nhiều khác biệt. Đó là bởi vì ở độ phân giải cao hơn, các trò chơi chủ yếu bị giới hạn bởi GPU (GPU-bound) hơn là bởi CPU (CPU-bound). Đúng là một bộ kit RAM DDR5 vẫn sẽ cải thiện FPS của tôi khoảng 3-5%, nhưng điều đó có lẽ sẽ không đáng chú ý trong hầu hết các trường hợp. Quan trọng hơn, tốc độ RAM ít quan trọng hơn đối với các chip X3D vì chúng có bộ nhớ đệm L3 lớn để lưu trữ nhiều dữ liệu mà CPU cần.
Vì vậy, miễn là bạn có một bộ kit RAM DDR4 đủ nhanh, chẳng hạn như DDR4-3600MHz, kết hợp với chip X3D như 5700X3D hoặc 5800X3D, bạn sẽ không nhận được nhiều lợi ích khi nâng cấp lên DDR5, đặc biệt nếu bạn chỉ chơi game ở độ phân giải cao hơn. Tại sao lại phải chi gần 1.000 USD chỉ để cải thiện 5% tốc độ khung hình của bạn? Tôi thà đợi DDR5 hoàn thiện hơn và các CPU nhanh hơn mang lại bước nhảy vọt về hiệu năng thế hệ trước khi quyết định “xuống tiền” cho một trong những bo mạch chủ AM5 tốt nhất.
CPU AM5 cần tản nhiệt “khỏe” hơn
Chúng nóng hơn các đối tác AM4 của chúng
Không có gì bí mật khi các CPU AM5 — như 7800X3D và 9950X — chạy nóng hơn các đối tác AM4 của chúng. Điều này chủ yếu là do các CPU mới hơn này có mật độ nhân cao hơn, TDP cao hơn và IHS (Integrated Heat Spreader) dày hơn khiến việc tản nhiệt kém hiệu quả hơn. Tôi vẫn đang sử dụng bộ tản nhiệt nước AIO 360mm giá rẻ mà tôi mua cùng với 5900X vào năm 2020. Nó vẫn giữ cho 5800X3D của tôi mát mẻ mà không gặp vấn đề gì, nhưng đó chủ yếu là vì nó có cùng TDP 105W.
Tuy nhiên, các CPU AMD mới nhất, chẳng hạn như Ryzen 7 9800X3D và Ryzen 9 9950X3D, có TDP lần lượt là 120W và 170W. Điều này có nghĩa là tôi sẽ cần thay thế bộ tản nhiệt nước AIO cũ kỹ của mình bằng một bộ tản nhiệt mạnh mẽ hơn với radiator dày hơn, chẳng hạn như Arctic Liquid Freezer III 360 hoặc 420. Giờ đây, đó là thêm 120-150 USD nữa ngoài số tiền tôi phải chi cho một bo mạch chủ, bộ kit RAM và bộ xử lý mới. Tôi sẽ không ngại khoản đầu tư này nếu đổi lại tôi nhận được những cải thiện hiệu năng vượt trội, nhưng điều đó vẫn chưa thực sự xảy ra, ít nhất là đối với trường hợp sử dụng của tôi.
AM4 vẫn quá đủ cho nhu cầu của tôi
Việc gắn bó với AM4 không nhất thiết có nghĩa là tôi đang bỏ lỡ các tính năng tiên tiến nhất. Cuối cùng, đó là vấn đề nhận được sự cải thiện hiệu năng đáng kể so với số tiền tôi chi ra. Đối với một người chơi game ở 1440p và 4K, những cải tiến từ việc có bo mạch chủ sẵn sàng cho DDR5 và bộ xử lý X3D nhanh hơn dường như là rất ít. Khi CPU AM4 hiện tại của tôi thực sự không gây nghẽn cổ chai cho PC của tôi, tôi không thấy lý do gì phải vội vàng chi gần 1.000 USD cho một bản nâng cấp lên AM5 mà chỉ cải thiện tốc độ khung hình của tôi khoảng 10%. Có lẽ khi Nvidia phát hành thế hệ kế nhiệm của RTX 5090 sau vài năm nữa, 5800X3D có thể trở thành yếu tố giới hạn ngay cả ở độ phân giải cao hơn. Đó là lúc tôi sẽ cân nhắc “cắn răng” và nâng cấp lên AM5.
