Trong thế giới công nghệ hiển thị ngày nay, việc lựa chọn một chiếc TV hoặc màn hình máy tính với chất lượng hình ảnh vượt trội đang trở thành ưu tiên hàng đầu của người dùng. Với sự phát triển không ngừng, thị trường hiện cung cấp nhiều công nghệ màn hình tiên tiến như OLED, QLED, QNED và MicroLED, mỗi loại đều hứa hẹn mang lại màu sắc sắc nét và màu đen sâu ấn tượng. Tuy nhiên, mỗi công nghệ lại hoạt động theo nguyên lý khác nhau, tạo ra những ưu và nhược điểm riêng biệt. Bài viết này sẽ phân tích chi tiết từng công nghệ, so sánh chúng và đưa ra lời khuyên giúp bạn đưa ra quyết định phù hợp nhất.
OLED là gì?
Mặc dù công nghệ OLED đã được phát triển từ những năm 80, nhưng màn hình TV OLED chỉ thực sự trở nên phổ biến sau khi LG giới thiệu mẫu TV 55 inch EM9700 vào năm 2013. OLED là viết tắt của Organic Light Emitting Diode (Đi-ốt phát quang hữu cơ), nơi mỗi điểm ảnh tự phát ra ánh sáng. Điều này loại bỏ hoàn toàn nhu cầu về đèn nền, cho phép màn hình OLED đạt được màu đen sâu tuyệt đối và tỷ lệ tương phản gần như vô hạn, mang lại trải nghiệm dải động cao (HDR) đỉnh cao chưa từng có.
Để dễ hình dung hơn, hãy xem cách hoạt động của một màn hình LCD thông thường:
Cấu tạo màn hình LCD truyền thống
Như hình trên, màn hình LCD truyền thống gồm ba lớp chính: đèn nền, tấm nền tinh thể lỏng và bộ lọc màu. Màn hình sử dụng đèn nền làm nguồn sáng. Ánh sáng này sau đó được điều chỉnh cường độ và thao tác bởi tấm nền tinh thể lỏng để tạo ra hình ảnh thang độ xám. Cuối cùng, hình ảnh thang độ xám này đi qua lớp lọc màu, tạo ra hình ảnh màu hoàn chỉnh mà bạn thấy trên màn hình.
Mặt khác, màn hình OLED chỉ sử dụng một tấm nền duy nhất. Mặc dù tấm nền này bao gồm nhiều lớp phụ như lớp đế, cực dương, lớp hữu cơ, cực âm và lớp bảo vệ, nhưng tất cả được tích hợp thành một khối đơn nhất. Điều này cho phép màn hình OLED có thiết kế cực kỳ mỏng.
Cấu trúc Đi-ốt phát quang hữu cơ (OLED)
Hơn nữa, vì màn hình OLED được điều khiển từng điểm ảnh – từ độ sáng đến màu sắc – nên không cần bất kỳ lớp nào khác để định hình hình ảnh hiển thị. Với những đặc tính này, màn hình OLED nổi tiếng với kích thước điểm ảnh phụ nhỏ nhất và dải động cao nhất. Chúng cũng thường là những tấm nền có độ chính xác màu cao nhất trên thị trường.
Trước đây, màn hình OLED thường bị hạn chế về độ sáng, thường chỉ đạt từ 500 đến 1.500 nits. Tuy nhiên, điều này đã thay đổi. Nhờ các tấm nền OLED đa lớp (RGB song song) mới, các mẫu TV OLED mới nhất từ LG và Samsung hiện có thể đạt tới 4.000 nits, ngang bằng hoặc thậm chí vượt qua các TV QLED và QNED sáng nhất, đồng thời vẫn giữ được màu đen hoàn hảo và màu sắc phong phú đặc trưng.
QLED là gì?
Cấu tạo ba lớp của màn hình QLED
QLED là viết tắt của quantum dot LED (LED chấm lượng tử). Loại màn hình này sử dụng công nghệ chấm lượng tử để thay thế bộ lọc màu thông thường trong các màn hình LCD truyền thống. Bộ lọc mới này sử dụng các chấm lượng tử để hấp thụ ánh sáng xanh, sau đó phát ra màu đỏ đậm hơn, xanh lá cây tươi hơn và xanh lam sâu hơn. Điều này mang lại nhiều ưu điểm so với LCD truyền thống, như gam màu rộng hơn, độ sáng cao hơn và độ chính xác màu tốt hơn. Các TV QLED hàng đầu hiện nay đạt tới 94% gam màu DCI-P3, mang lại màu sắc phong phú và chính xác hơn bao giờ hết.
Nhiều người cũng lựa chọn màn hình QLED vì chúng sử dụng đèn nền Mini LED, công nghệ này sử dụng một số lượng lớn các đèn LED nhỏ hơn. Hình thức đèn nền tiên tiến này giúp giảm hiện tượng hở sáng (screen blooming) và tăng cường dải động bằng cách cải thiện hiệu suất làm mờ cục bộ (local dimming) so với màn hình LED thông thường.
QNED là gì?
Cấu tạo bốn lớp của tấm nền QNED
Để cạnh tranh với QLED của Samsung và các màn hình cao cấp khác, LG đã giới thiệu công nghệ màn hình của mình, QNED. QNED, còn được gọi là Quantum Nano-Emitting Diode, là sự kết hợp giữa công nghệ chấm lượng tử (Quantum-dot), đèn nền Mini LED và công nghệ NanoCell độc quyền của LG. Sự kết hợp này nhằm mục đích mang lại màu sắc tinh khiết hơn và gam màu rộng hơn với hiện tượng hở sáng rất ít, ngay cả ở mức độ sáng cao.
QNED hoạt động tương tự như QLED, đều sử dụng công nghệ Mini LED. Tuy nhiên, QNED bổ sung thêm một lớp phía trước bộ lọc chấm lượng tử, được gọi là NanoCells. Lớp này sử dụng các hạt nano để hấp thụ ánh sáng không mong muốn phát ra từ lớp chấm lượng tử, giúp giảm biến dạng màu sắc. Màn hình QNED cũng thường sử dụng công nghệ AI ThinQ để tối ưu hóa cài đặt hình ảnh và chất lượng âm thanh dựa trên nội dung đang xem.
MicroLED là gì?
Đi-ốt phát sáng siêu nhỏ (MicroLED)
MicroLED là một loại màn hình mới được tạo thành từ hàng triệu đèn LED siêu nhỏ, tự phát sáng, tạo thành mỗi điểm ảnh trên màn hình. Mỗi điểm ảnh tự tạo ra ánh sáng và màu sắc riêng, do đó MicroLED không cần đèn nền hay bộ lọc màu như các màn hình dựa trên LCD. Cấu hình này cho phép MicroLED hiển thị màu đen tuyệt đối, các vùng sáng rất rực rỡ và màu sắc sắc nét cùng lúc, vì mỗi điểm ảnh có thể tắt hoàn toàn hoặc sáng rực theo yêu cầu.
Lợi thế lớn của MicroLED so với OLED là việc sử dụng vật liệu vô cơ, giúp loại bỏ nguy cơ lưu ảnh (burn-in) hoặc phai màu theo thời gian, đồng thời có thể đạt độ sáng cao hơn nhiều so với OLED. So với QLED và QNED, MicroLED hoàn toàn không cần đèn nền. Kết quả là một màn hình kết hợp những ưu điểm tốt nhất của cả OLED và QLED, mà không gặp phải các nhược điểm thường thấy.
Điều quan trọng là không nên nhầm lẫn MicroLED với Mini-LED. Mini-LED là một nâng cấp cho màn hình LCD thông thường, sử dụng hàng ngàn đèn LED nhỏ hơn làm đèn nền phía sau tấm nền LCD. Mặc dù Mini-LED cho phép độ sáng tốt hơn và khả năng làm mờ cục bộ chính xác hơn so với TV LED tiêu chuẩn, nhưng nó vẫn dựa vào đèn nền và không thể điều khiển từng điểm ảnh riêng lẻ. Ngược lại, MicroLED là một công nghệ tự phát sáng thực sự. Mỗi điểm ảnh có nguồn sáng riêng, mang lại độ tương phản tốt hơn, hình ảnh sắc nét hơn và màu sắc sống động hơn bất kỳ màn hình Mini-LED nào có thể đạt được.
So sánh chi tiết OLED, QLED, QNED và MicroLED
OLED, QLED, QNED và MicroLED là những công nghệ màn hình tốt nhất hiện có trên thị trường. Tất cả đều cung cấp dải động cao, gam màu rộng và độ sáng cao, đồng thời có khả năng hiển thị nội dung HDR chân thực. Mặc dù đều là những thiết bị mạnh mẽ, nhưng sự khác biệt về công nghệ ảnh hưởng đến hiệu suất của chúng tùy thuộc vào môi trường sử dụng, đây là điều bạn nên cân nhắc khi mua TV mới.
Dưới đây là bảng so sánh các thông số kỹ thuật tiêu biểu của màn hình QLED, OLED, QNED và MicroLED:
| Tính năng | OLED | QLED | QNED | MicroLED |
|---|---|---|---|---|
| Loại tấm nền | Tự phát sáng (hữu cơ) | LCD + Chấm lượng tử | LCD + Mini LED + Lớp màu | Tự phát sáng (vô cơ) |
| Cần đèn nền | Không | Có | Có | Không |
| Mức độ đen | Hoàn hảo | Tốt (có hiện tượng hở sáng nhỏ) | Tốt (cải thiện với Mini LED) | Hoàn hảo |
| Độ sáng | Lên đến 4.000 nits (mới nhất) | 1.000–4.000 nits | 1.000–4.000 nits | 4.000–10.000 nits |
| Nguy cơ lưu ảnh (Burn-In) | Có thể (thấp ở mẫu mới) | Không | Không | Không |
| Độ chính xác màu | Tuyệt vời | Rất tốt | Rất tốt | Tuyệt vời |
| Góc nhìn | Rộng | Trung bình | Trung bình | Rộng |
| Thời gian phản hồi | Tức thì | 1–5ms | 1–5ms | Tức thì |
| Tuổi thọ | Ngắn hơn (do vật liệu hữu cơ) | Dài | Dài | Rất dài |
| Khoảng giá | $$$ | $$–$$$ | $$–$$$ | $$$$$ |
| Khả dụng | Phổ biến rộng rãi | Phổ biến rộng rãi | Phổ biến rộng rãi | Rất hạn chế (chỉ cho phân khúc siêu sang) |
OLED và MicroLED đều là công nghệ tự phát sáng, nghĩa là mỗi điểm ảnh tự tạo ra ánh sáng. Điều này cho phép chúng mang lại màu đen hoàn hảo và độ tương phản đáng kinh ngạc. Tuy nhiên, MicroLED vượt trội hơn với độ sáng cao hơn nữa và không có nguy cơ lưu ảnh vì sử dụng vật liệu vô cơ. MicroLED cũng có tuổi thọ cao hơn, nhưng hiện tại chúng vẫn cực kỳ đắt đỏ, ngay cả khi so sánh với chi phí vốn đã cao của OLED.
Mặt khác, QLED và QNED là các phiên bản cải tiến của công nghệ LCD. QLED sử dụng một lớp chấm lượng tử và đèn nền LED để tăng cường độ sáng và màu sắc, khiến nó trở thành lựa chọn tuyệt vời cho các phòng sáng và sử dụng hàng ngày. QNED phát triển hơn bằng cách thêm đèn nền Mini LED. Cả QLED và QNED đều có thể rất sáng và phổ biến với nhiều mức giá khác nhau, nhưng vì chúng phụ thuộc vào đèn nền, chúng không thể đạt được màu đen hoàn hảo hoặc độ tương phản như OLED và MicroLED.
Khi đặt cạnh nhau, MicroLED nổi bật về độ sáng, độ sắc nét và tuổi thọ, nhưng hiện tại nó chưa thực tế đối với hầu hết mọi người. OLED vẫn dẫn đầu cho các hệ thống rạp hát tại gia và bất kỳ ai muốn có chất lượng hình ảnh tốt nhất trong phòng tối. QLED và QNED là những lựa chọn đa năng mạnh mẽ, đặc biệt trong không gian đủ ánh sáng hoặc cho các gia đình muốn một chiếc TV đáng tin cậy, sáng và nhiều màu sắc mà không quá tốn kém.
Chọn công nghệ hiển thị nào phù hợp với bạn?
Người đàn ông đang xem kệ TV thông minh trong cửa hàng
Nếu bạn đang tìm mua một chiếc TV hoặc màn hình mới trong năm 2025, OLED và QLED vẫn là những lựa chọn tốt nhất cho đa số người dùng. OLED là sự lựa chọn hàng đầu cho những người yêu phim và bất kỳ ai muốn màu đen sâu cùng màu sắc phong phú, đặc biệt trong phòng tối hoặc thiếu sáng. Ngược lại, bạn có thể cân nhắc QLED nếu bạn là người đam mê chơi game và thường chỉ có một hoặc hai người xem màn hình. Màn hình QLED xử lý chuyển động tốt hơn OLED vì hầu hết QLED đều cung cấp tốc độ làm mới biến thiên (VRR) và độ trễ đầu vào thấp.
Ngoài ra, TV QLED thường có giá thành phải chăng hơn và dễ dàng tìm mua ở hầu hết các thị trường, không giống như màn hình QNED. QLED và các mẫu QNED mới nhất đều tỏa sáng trong môi trường phòng sáng, khi xem thể thao và trong các thiết lập chơi game, mang lại màu sắc và độ sáng tuyệt vời với mức giá phải chăng hơn. Hệ thống màu mới của QNED và đèn nền Mini LED mang lại màu sắc và độ tương phản tốt hơn, khiến nó trở thành một sự thay thế mạnh mẽ cho QLED nếu bạn muốn trải nghiệm LCD cao cấp.
MicroLED, mặc dù ấn tượng trên lý thuyết, nhưng hiện tại chưa thực tế đối với hầu hết người mua. Nó cực kỳ đắt đỏ và các mẫu TV chỉ có sẵn ở kích thước rất lớn. Hiện tại, MicroLED giống như một cái nhìn thoáng qua về tương lai hơn là một lựa chọn thực tế cho phòng khách của bạn. Nếu bạn muốn sự cân bằng tốt nhất giữa chất lượng, giá cả và khả năng tiếp cận, OLED, QLED và QNED vẫn là những lựa chọn tốt nhất.
Dù bạn chọn công nghệ màn hình nào, bạn cũng sẽ được trải nghiệm chất lượng hình ảnh tuyệt vời nhất từ trước đến nay trên TV và màn hình máy tính. OLED, QLED và QNED đều mang đến hình ảnh tuyệt đẹp, mỗi loại có những điểm mạnh riêng phù hợp với các không gian và thói quen xem khác nhau, trong khi MicroLED hé mở một tương lai thậm chí còn rực rỡ hơn một khi nó trở nên dễ tiếp cận hơn. Khi những màn hình này ngày càng được cải thiện, sáng hơn và phải chăng hơn, bạn có thể tự tin rằng nâng cấp tiếp theo sẽ đưa trải nghiệm xem phim, chơi game và giải trí hàng ngày của bạn lên một tầm cao mới.
