Trong mỗi kỷ nguyên và thế hệ game đã qua, thể loại platformer luôn đứng ở tuyến đầu – định hình tuổi thơ, các thể loại game, và cả những chiếc máy console. Game platformer 2D mang đến khả năng điều khiển chặt chẽ và niềm vui chính xác đến từng pixel một cách tự nhiên. Nhưng khi chúng ta bước vào kỷ nguyên của đồ họa đa giác 3D, không phải tựa game platformer nào cũng chuyển mình thành công. Các game platformer 3D, dù đầy tham vọng, hiếm khi đạt được độ chính xác hay mở rộng như game platformer 2D và Metroidvania.
Một số tựa game hoặc trở nên lỗi thời khủng khiếp, hoặc ngay từ đầu đã vụng về về cơ bản và hiếm khi kế thừa được độ chính xác cơ học từ các phiên bản 2D của chúng. Chẳng hạn như Enter the Dragonfly, hay thậm chí là game Ratatouille. Tìm được một game platformer 3D làm chủ được cơ chế điều khiển, góc máy và chuyển động là điều cực kỳ hiếm hoi. Và những tựa game làm được điều đó một cách xuất sắc? Chúng xứng đáng có một vị trí vĩnh cửu trong đền thờ huyền thoại game platformer 3D.
5. It Takes Two: Kiệt Tác Co-op Thời Hiện Đại
Một trong những game co-op hiện đại đỉnh cao nhất
Tôi đã chờ đợi nhiều năm để chơi It Takes Two. Không phải vì tôi không thể, mà vì tôi sẽ không chơi cho đến khi có thể cùng người bạn đời của mình, sau khi giới thiệu cô ấy làm quen với game. Khi thời điểm đó cuối cùng cũng đến, đây là tựa game đầu tiên tôi mua. Và tôi nói điều này không hề phóng đại – It Takes Two không chỉ là một trong những game co-op hay nhất mọi thời đại, mà còn là một trong những game platformer hiện đại xuất sắc nhất bạn có thể trải nghiệm.
Nhưng vượt lên trên yếu tố cảm xúc, bản thân trò chơi là một lớp học vỡ lòng về platformer 3D. Nó không ngừng tái tạo chính mình, ném vào người chơi những cơ chế, môi trường và chủ đề mới. Cứ như thể trò chơi đang cố gắng vượt qua chính nó ở mỗi cấp độ, và điều này hoạt động vô cùng hiệu quả. Không bao giờ có khoảnh khắc nhàm chán, và không bao giờ có cơ chế nào tồn tại quá lâu. Nó chặt chẽ, mượt mà, sáng tạo một cách kỳ lạ và chân thành một cách dễ dàng – khiến nó không chỉ là một game platformer 3D tuyệt vời, mà còn là sự tôn vinh khả năng kết nối của game.
Hình ảnh minh họa game platformer co-op It Takes Two
4. Ratchet & Clank: Rift Apart: Sức Mạnh Của PS5
Tựa game platformer hiện đại tận dụng tối đa sức mạnh PS5
Loạt game Ratchet & Clank luôn hướng đến sự hỗn loạn đầy năng lượng cao, và Rift Apart là một giống loài đặc biệt trong số các game platformer 3D. Đây là tựa game đầu tiên trong series ra mắt trên PS5, và mỗi bước đi của nó đều là bước đi tốt nhất. Trò chơi đẩy mọi thứ lên mức 11 trong khi vẫn đảm bảo bạn không bao giờ mất dấu những gì đang làm. Đó là kiểu game được thiết kế riêng để khoe sức mạnh phần cứng của bạn – và tuy nhiên, bên dưới tất cả những hiệu ứng rạn nứt chiều không gian hào nhoáng, sự kỳ diệu của SSD, và hiệu ứng ray-traced lóa mắt, nó vẫn là một game platformer 3D vững chắc biết cách căn chỉnh nhịp độ chính xác.
Tôi đã chơi Rift Apart trong hơn 4 giờ – chính xác là khoảng thời gian PS5 của tôi cần để tải xuống The Last of Us Part II Remastered, nhưng thật sự tôi đã choáng váng. Hệ thống chiến đấu rất “đã”, di chuyển mượt mà như bơ, còn phần platforming thì sao? Nó gọn gàng, rộng lượng và được thiết kế thông minh. Bạn không bao giờ cảm thấy phải vật lộn với góc máy hay phân vân về những cú nhảy của mình. Rift Apart cảm giác giống như những gì thể loại platformer 3D luôn muốn trở thành – quy mô lớn, đậm chất điện ảnh, đầy rẫy “đồ chơi”, nhưng được xây dựng trên nền tảng cơ chế platforming tinh tế. Nó giống như một món ăn quen thuộc được thêm sốt công nghệ đỉnh cao.
Ảnh bìa game Ratchet & Clank: Rift Apart
3. Mirror’s Edge: Phá Vỡ Khuôn Mẫu, Vẫn Bị Đánh Giá Thấp
Khám phá giới hạn của một game platformer 3D
Được rồi, chắc chắn – Mirror’s Edge không phải là một game platformer ‘truyền thống’. Đó là một game parkour góc nhìn thứ nhất với các yếu tố hành động được rải rác. Nhưng chỉ cần chơi nó hơn năm phút, bạn sẽ cảm nhận được platforming quan trọng đến mức nào đối với linh hồn của trò chơi này. Nó ở khắp mọi nơi – trong đà di chuyển, trong vật lý, và đặc biệt là trong những cú nhảy bạn suýt chút nữa thì không đáp đất thành công.
Nhờ phong cách nghệ thuật tuyệt vời và lối chơi mượt mà, Mirror’s Edge là một trong số ít game vẫn giữ được sức hấp dẫn đáng kinh ngạc, ngay cả sau mười bảy năm ra mắt. Tuy nhiên, điều thực sự chinh phục tôi là thẩm mỹ của nó. Sự tối giản. Cái cách thế giới trông có vẻ nhanh và sạch sẽ, giống như một giấc mơ về tốc độ. Và mặc dù hệ thống chiến đấu có thể hơi vụng về, mọi thứ khác – từ nhảy vượt vật cản đến chạy tường – đều ăn khớp một cách hoàn hảo. Nó đã truyền cảm hứng cho cả một làn sóng game sau này, bao gồm cả một trong những tựa game tôi yêu thích nhất mọi thời đại là Dying Light. Và vì lý do chính đáng – bởi vì Mirror’s Edge đã biến di chuyển thành cơ chế chính, và làm như vậy, đã cho chúng ta thấy điều đó có thể ly kỳ đến mức nào trong không gian 3D.
Ảnh cắt ghép các pha parkour trong game Mirror's Edge
2. Astro Bot: Từ Demo Kỹ Thuật Đến Hit Lớn Bất Ngờ
Từ bản demo phần cứng trở thành Game of the Year
Anh chàng người máy nhỏ bé này – Astro Bot không chỉ xuất hiện từ hư không – mà nó đến từ bên trong một bản demo công nghệ. Và thế là chúng ta ở đây, trong thời điểm mà Astro’s Playroom đã từ một hướng dẫn về phần cứng trở thành Astro Bot – tựa game Game of the Year 2024. Đó là màn “lột xác” ấn tượng nhất thập kỷ, nếu không muốn nói là hơn thế. Astro Bot mang đến cho người chơi vô số cấp độ được thiết kế xuất sắc để khám phá theo tốc độ của riêng họ, tràn ngập những pha platforming chặt chẽ và các phân đoạn khá “dễ thở”.
Điều khiến Astro Bot trở thành một kiệt tác là nó không bao giờ quên rằng mục đích chính là mang lại niềm vui. Nó không chỉ là một game platformer xuất sắc – đó là một sự tôn vinh đáng yêu dành cho mọi thứ chúng ta yêu thích ở game. Nó sử dụng các tính năng của PS5 theo những cách thông minh và ý nghĩa, nhưng không bao giờ để các yếu tố “mánh khóe” làm lu mờ gameplay cốt lõi. Nó chặt chẽ, đầy màu sắc, sáng tạo và tràn đầy cảm xúc. Mỗi cú nhảy, mỗi cú đấm, mỗi vật phẩm sưu tầm – đều được thiết kế để mang lại niềm vui. Đây là điều xảy ra khi các nhà phát triển nhớ rằng “niềm vui” không phải là một từ cấm kỵ – đó chính là mục đích của trò chơi.
Ảnh bìa chính thức của game Astro Bot
1. Prince of Persia: The Sands of Time: Khởi Đầu Của Một Huyền Thoại
Khởi xướng một trong những bộ ba game hiện đại vĩ đại nhất
Tôi sẽ không bao giờ quên lần đầu tiên tôi cố gắng chạy Sands of Time trên PC của mình và thất bại thảm hại. Trong khi đó, phiên bản tiếp theo, Warrior Within lại chạy tốt, và thậm chí không cần card đồ họa rời. Sự bối rối đó đã dẫn đến nhiều ngày năn nỉ và cuối cùng tôi có được chiếc card đồ họa rời đầu tiên của mình – chiếc ATI Radeon HD 5670 lừng lẫy. Còn game ư? Nó cuối cùng cũng chạy được, và đưa tôi vào một thế giới bầu trời đầy sao, quái vật cát, platforming và chạy tường tuyệt đẹp… rất nhiều pha chạy tường.
Sands of Time không chỉ là một trò chơi – nó là chuẩn mực cho các game platformer hành động 3D mang tính điện ảnh vào năm 2004. Những pha chạy tường mượt mà, cơ chế tua ngược thời gian, các câu đố leo trèo – tất cả đều cảm giác như phép thuật. Platforming trong game này không chỉ là về di chuyển, nó là về đà, nhịp điệu và sự duyên dáng. Nó khiến bạn cảm thấy mình là một bậc thầy nhào lộn ngay cả khi bạn chỉ đang chật vật vượt qua. Cho đến ngày nay, nó vẫn là một trong những game platformer 3D được thiết kế thanh lịch nhất từng được tạo ra. Thêm vào đó, nó đã đặt nền móng cho toàn bộ bộ ba Prince of Persia, mà theo ý kiến của tôi, là một trong những bộ ba game hiện đại vĩ đại nhất, cuối cùng còn khai sinh ra cả series Assassin’s Creed như chúng ta biết ngày nay. Hỡi Ubisoft xưa, remake đâu rồi?
Còn rất nhiều game platformer 3D tuyệt vời khác xứng đáng được ghi nhận. Super Mario Galaxy, Psychonauts, Jak and Daxter, Sly Cooper, và Banjo-Kazooie – đầu những năm 2000 là thời kỳ đỉnh cao với vô số tựa game đã định hình và hoàn thiện thể loại platformer 3D. Danh sách này không phải là một bảng xếp hạng cuối cùng. Đây là lời tôn vinh một thể loại đã tiến hóa, biến đổi và phân nhánh sang những hướng đi bất ngờ, đồng thời vượt qua được những góc máy khó chịu và cơ chế điều khiển lóng ngóng của thời kỳ sơ khai.
Những tựa game này cho thấy rằng khi các yếu tố kết hợp hoàn hảo – chuyển động mượt mà, thiết kế tốt và tia sáng tạo – game platformer 3D có thể trở nên chính xác, giàu cảm xúc và đáng nhớ như bất kỳ thể loại game nào khác.
