Là một người đã lớn lên cùng các tựa game vào đầu thập niên 2000, tôi nhớ rõ cái thời mà “chơi game cùng nhau trên một máy” (couch co-op) không phải là một điểm nhấn để bán hàng – đó đơn giản là cách chúng tôi chơi game. Từ màn hình chia đôi trong NFS 2 SE, Tanaka 3D, hay thậm chí là Timesplitters 2, tôi đã có những trải nghiệm co-op tuyệt vời bên cạnh anh trai mình. Chơi game hồi đó ồn ào, hỗn loạn, và luôn có sự sẻ chia.
Rồi, ở đâu đó trên hành trình phát triển, mọi thứ trở nên tĩnh lặng hơn. Các sảnh chờ online thay thế những đêm tụ tập chơi game, và các tựa game nhiều người chơi bắt đầu quay lưng với chế độ co-op cục bộ. Dần dần, chiếc tay cầm thứ hai bắt đầu bám bụi. Tuy nhiên, một điều gì đó đã thay đổi một lần nữa. Chậm rãi nhưng chắc chắn, game couch co-op đang len lỏi trở lại vào cuộc trò chuyện của cộng đồng game thủ, và bằng cách nào đó, nó lại cảm thấy quan trọng hơn bao giờ hết.
5. Các nhà phát triển Indie đã không lãng quên giá trị cốt lõi
Họ không bao giờ từ bỏ game chia màn hình và couch co-op, ngay cả khi các nhà phát triển AAA đã làm vậy
Các studio lớn có thể đã chuyển hướng sang mô hình luôn kết nối online, nhưng các nhà phát triển indie? Họ đã không quên. Họ nhớ cảm giác chuyền tay cầm, hét vào mặt bạn bè giữa trận đấu boss, hay kẹt cứng ở ngưỡng cửa cùng đồng đội trong một đám cháy nhà bếp của Overcooked! (AYCE). Khi game chia màn hình trở thành một di vật đang lụi tàn, tôi nhớ những tựa game như Blur, Split/Second, và Rocket League đã cảm thấy quả cảm đến nhường nào khi vẫn giữ chế độ này.
Các tựa game như Moving Out, A Way Out, và Brothers: A Tale of Two Sons không ra mắt với trailer rầm rộ hay chiến dịch marketing toàn cầu. Chúng đến với trái tim. Những game này không được thiết kế để tăng giá trị cho cổ đông – chúng được tạo ra cho tiếng cười, sự hỗn loạn và chiến thắng chung. Đó là điều làm cho những game này nổi bật – không có battle pass, không cần đăng nhập hàng ngày, không có thứ hạng PvP để cày cuốc. Chỉ có bạn, một người bạn, một màn hình, và âm thanh của niềm vui chân thật, không bị gò bó – một điều quá hiếm hoi trong ngành game hiện đại.
Hình ảnh cắt ghép nhiều cảnh trong game It Takes Two, minh họa trải nghiệm chơi co-op độc đáo.
4. Cuộc sống hậu đại dịch khao khát sự hiện diện vật lý
Game nhiều người chơi online vẫn tuyệt vời, nhưng không gì sánh bằng việc chơi cùng nhau trực tiếp
Đã có lúc chơi online là một sự tiện lợi. Rồi, nó trở thành một sợi dây cứu sinh. Trong đại dịch, game là cách chúng tôi giữ kết nối – từ những buổi phản bội trong Among Us đến những đêm dài trong Warzone. Chúng tôi cười cùng nhau, dù ở xa nhau. Và chúng tôi biết ơn vì điều đó.
Nhưng giờ đây, chúng ta đã trở lại những phòng khách. Lại ở cùng một không gian. Và có điều gì đó trong chúng ta đã khác. Có một khao khát về sự hiện diện – về những ánh mắt liếc ngang, về cái huých nhẹ vào người trên ghế sofa, về việc có mặt ở đó. Game couch co-op hoàn toàn phù hợp với cảm giác này. Đó là kiểu tụ họp ít tốn công sức lý tưởng. Không gặp vấn đề mic. Không lag. Không có tiếng vọng kỳ lạ. Chỉ có đồ ăn vặt, những lời trêu chọc, và bản sao cuối cùng của NBA hoặc WWE 2K mà bạn có thể còn giữ trong thư viện game của mình. Cá nhân tôi rất nhớ sự ấm áp của việc chơi game trực tiếp, và tôi không thể vui mừng hơn khi nó đang trở lại một cách mạnh mẽ như vậy.
Bìa game Split Fiction, một tựa game co-op chia màn hình nổi bật, thể hiện sự trở lại của lối chơi này.
3. Phần cứng hiện đại cuối cùng đã hỗ trợ trở lại
Đồ họa bóng bẩy không còn đòi hỏi mọi chút sức mạnh cuối cùng từ các console
Lý do này thực ra là một điều mà không nhiều người nghĩ đến, nhưng lại khá quan trọng. Trong “thời kỳ đen tối” khi cụm từ “chia màn hình” dường như là điều cấm kỵ, PS3, PS4 và các đối thủ Xbox của chúng đã đẩy mạnh đồ họa và lối chơi đến mức co-op cục bộ trở thành một rào cản kỹ thuật. Chạy cùng một tựa game nặng hai lần trên cùng một màn hình là điều bất khả thi vào thời điểm các thế hệ console đang có những bước nhảy vọt, và các nhà phát triển đã chọn độ chân thực hình ảnh thay vì niềm vui chơi game. Đáng buồn thay, game couch co-op đã phải trả giá.
Nhưng giờ đây? Công nghệ có thể đáp ứng được. PS5 và Xbox Series X/S có đủ sức mạnh để hiển thị hai hoặc nhiều góc nhìn mà không gặp khó khăn. Và tất nhiên, điều đó cũng áp dụng cho các phiên bản PC. Quan trọng hơn nữa, một số nhà phát triển, đặc biệt là Hazelight, đang xem co-op cục bộ là một ưu tiên, không phải chỉ là một tính năng cho có.
It Takes Two là một kiệt tác. Diablo IV mang đến trải nghiệm tiêu diệt quỷ dữ kề vai sát cánh đích thực. Khi các nhà phát triển tìm hiểu phần cứng để tận dụng cho mục đích của họ thay vì chỉ cố gắng nhét càng nhiều đa giác càng tốt, chúng ta sẽ có được phép màu. Loại phép màu thuộc về phòng khách, chứ không chỉ là đấu trường esports.
2. Những câu chuyện thành công đang thu hút sự chú ý – và mở ra cánh cửa
Game co-op cục bộ đang được đón nhận nồng nhiệt, dẫn đến việc các nhà phát triển tạo ra nhiều tựa game hơn
It Takes Two không chỉ làm say lòng người chơi – nó còn càn quét các giải thưởng và bán được hàng triệu bản. Thậm chí, nó còn giành giải Game of the Year, và tựa game tiếp theo của studio, Split Fiction, đã chứng tỏ mình thậm chí còn tốt hơn về quy mô và tham vọng, trong khi vẫn giữ đúng tinh thần chia màn hình. Khi những game như vậy thành công vượt xa ngân sách của chúng, điều đó nói lên một điều quan trọng với các studio – mọi người muốn điều này. Họ sẽ quan tâm và mua nó – sự thành công đó có tính lan tỏa. Các nhà phát hành giờ đây sẵn sàng hơn trong việc bật đèn xanh cho những ý tưởng game couch co-op mà cách đây vài năm còn bị coi là rủi ro. Và các nhà phát triển? Họ đang trở nên táo bạo hơn, sáng tạo hơn – tạo ra những trò chơi xoay quanh niềm vui, sự hỗn loạn và sự hiện diện.
Chúng ta đang chứng kiến một khoảnh khắc trọn vẹn: không phải là một xu hướng thoáng qua, mà là sự trở lại của một điều vượt thời gian. Không phải vì thị trường yêu cầu, mà vì người chơi đã âm thầm, kiên trì bình chọn cho nó – bằng thời gian, bằng tiền bạc, và bằng những kỷ niệm của họ. Và bây giờ? Các studio cuối cùng đã lắng nghe. Couch co-op không còn là một thị trường “ngách” nữa. Đó là một thể loại đang tự chứng minh giá trị của mình một lần nữa – từng màn hình chia đôi. Lấy ví dụ tựa game mới được công bố, Out of Words, được tiết lộ tại Summer Games Fest 2025. Đây là một dấu hiệu cho thấy những điều tốt đẹp hơn sẽ đến với game couch co-op, nơi cốt truyện và trải nghiệm được xây dựng xoay quanh khái niệm chơi game trên ghế sofa.
Hình ảnh cắt ghép các cảnh trong game Rayman Legends, minh chứng cho sự thành công của game platformer co-op.
1. Có một nỗi nhớ hoài về trải nghiệm chơi game “cùng nhau”
Tôi sẽ luôn muốn chơi game chia màn hình, bất kể thời gian hay địa điểm
Thành thật mà nói – nếu bạn lớn lên cùng PS2, GameCube, hay OG Xbox, khả năng rất cao là một số ký ức cốt lõi của bạn không chỉ về các tựa game, mà còn về những người bạn đã chơi cùng. Những đêm marathon Tekken bất tận, những trận đấu Budokai Tenkaichi nảy lửa, và những cuộc đua NFS chia màn hình kết thúc bằng tiếng la hét và tiếng cười. Những khoảnh khắc đó thật khác biệt.
Khi chúng ta lớn hơn, kiểu chơi game đó trở nên khó lặp lại hơn. Nhưng không phải là không thể. Trên thực tế, nhiều người trong chúng ta hiện đang cố gắng chia sẻ phép màu đó với những người khác – với bạn đời, con cái, bạn bè của mình. Và game couch co-op mang đến cho chúng ta công cụ để làm điều đó.
Đó không chỉ là về trò chơi nữa. Đó là về sự gắn kết. Sự khám phá chung. Học cách vượt qua một màn platforming cùng ai đó trong khi ở ngay cạnh họ, thay vì cách xa hàng trăm dặm chỉ dựa vào tai nghe và kênh voice chat. Có một kiểu gắn kết chỉ xảy ra khi hai người cùng lúc hét lên “QUA TRÁI!” – và rồi bật cười khi chẳng ai nghe lời.
Hình ảnh sản phẩm game Dragon Ball: Sparking! Zero, gợi nhớ các tựa game đối kháng co-op kinh điển.
Couch co-op không phải là xu hướng – nó đang trỗi dậy trở lại
Đây không phải là lời chỉ trích chống lại game online. Game nhiều người chơi online thật tuyệt vời, và nó sẽ tồn tại. Nhưng couch co-op? Đó là linh hồn của game mà chúng ta đã lãng quên. Và giờ đây khi nó đang trở lại, chúng ta nhận ra mình đã nhớ nó đến nhường nào.
Dù bạn đang đắm mình vào sự điên loạn của joy-con, cứu mạng lẫn nhau trong Streets of Rage 4, hay lại làm cháy món ăn trong Overcooked chỉ vì ai đó rõ ràng đã không để ý đồng hồ – những khoảnh khắc đó rất quan trọng. Chúng ở lại với bạn. Trong một thế giới mà mọi thứ ngày càng trở nên cô lập và kỹ thuật số, hành động đơn giản là ngồi xuống, kề vai sát cánh, và chia sẻ một màn hình? Đó cảm giác giống như một sự nổi loạn. Một sự nổi loạn đẹp đẽ và mạnh mẽ.
