Không phải tất cả các mô hình ChatGPT đều được tạo ra như nhau. Việc lựa chọn sai mô hình có thể dẫn đến kết quả chậm, hiệu suất kém và tệ nhất là tình trạng “ảo giác” (hallucinations) từ AI. May mắn thay, OpenAI đã dành thời gian để hướng dẫn chúng ta cách chọn mô hình tốt nhất cho từng tác vụ, làm rõ khi nào nên sử dụng từng phiên bản ChatGPT để đạt hiệu quả cao nhất.
Tại Sao Việc Chọn Đúng Mô Hình ChatGPT Lại Quan Trọng?
Kể từ khi ra mắt ChatGPT vào năm 2022, OpenAI ban đầu chỉ có một mô hình duy nhất. Tuy nhiên, công ty đã liên tục giới thiệu các phiên bản mới theo thời gian, khiến việc cập nhật thông tin trở nên khó khăn ngay cả đối với những người thường xuyên theo dõi tin tức công nghệ. Nếu bạn cảm thấy bối rối với tên gọi các mô hình AI, bạn không đơn độc.
Tính đến tháng 5 năm 2025, ChatGPT đã có nhiều mô hình khác nhau, mỗi mô hình được tối ưu hóa cho các tác vụ cụ thể. Thật dễ dàng để cho rằng mô hình mới nhất hoặc mạnh nhất luôn là lựa chọn tốt nhất, nhưng điều đó không hẳn đúng. Việc chọn đúng mô hình ChatGPT không chỉ liên quan đến tốc độ hay sức mạnh; đó là việc kết nối thế mạnh của mô hình với nhiệm vụ đang thực hiện. Sử dụng mô hình phù hợp với tác vụ có thể cải thiện đáng kể tốc độ, chất lượng và mức độ liên quan của kết quả bạn nhận được.
Ngược lại, việc sử dụng sai mô hình có thể dẫn đến các phản hồi chung chung và lãng phí mức sử dụng, đặc biệt đối với các mô hình có giới hạn yêu cầu nghiêm ngặt. Lấy ví dụ mô hình o1 Pro Mode của ChatGPT. Nó hoàn hảo cho các tác vụ suy luận phức tạp, nhưng với giới hạn sử dụng chỉ năm yêu cầu mỗi tháng, việc dùng nó để tạo hình ảnh theo phong cách Studio Ghibli trong ChatGPT không phải là cách tốt nhất để tận dụng khả năng của nó.
Khi Nào Nên Sử Dụng Từng Mô Hình AI Của OpenAI?
Với việc OpenAI liên tục phát hành các mô hình AI mới, việc chọn một mô hình cho công việc của bạn có thể cảm thấy khó khăn. Đó là lý do tại sao lời giải thích của OpenAI về thời điểm sử dụng từng mô hình lại rất đáng hoan nghênh: dù là giải quyết các vấn đề kỹ thuật, tiến hành nghiên cứu phức tạp hay lập kế hoạch chiến lược, bạn sẽ luôn đưa ra lựa chọn đúng đắn.
Minh họa các mô hình ChatGPT của OpenAI
GPT-4o: Trợ Lý Đa Năng Hàng Ngày
GPT-4o là mô hình hoàn hảo cho các tác vụ hàng ngày, với tốc độ phản hồi nhanh và đủ mạnh để đáp ứng hầu hết các nhu cầu thông thường. Bạn có thể sử dụng nó để hoàn thành các công việc như tóm tắt các bài báo hoặc ghi chú cuộc họp dài, soạn thảo email, động não ý tưởng, đọc và sửa lỗi báo cáo, và nhiều hơn nữa.
Mô hình này cũng có khả năng đa phương thức, cho phép bạn tạo hình ảnh. Đầu vào của nó có thể bao gồm từ văn bản, tài liệu cho đến âm thanh và video, với khả năng hỗ trợ phân tích video trực tiếp. Đây là điểm khởi đầu tốt nhất nếu bạn muốn một trợ lý đáng tin cậy, đa năng.
GPT-4.5: Cộng Tác Viên Sáng Tạo
OpenAI đã ra mắt ChatGPT 4.5 vào tháng 2 năm 2025, và đây hiện là mô hình được khuyến nghị cho các tác vụ sáng tạo. Nó vượt trội vì được tối ưu hóa để hoạt động tốt nhất trong các nhiệm vụ đòi hỏi sự sáng tạo giống con người. Nếu bạn cần giao tiếp với cá nhân hoặc nhóm, đây là lựa chọn tốt nhất.
Các thuộc tính chính làm cho mô hình này hoàn hảo cho giao tiếp bao gồm trí tuệ cảm xúc, khả năng giao tiếp rõ ràng và trực giác giống con người. Nó lý tưởng để viết các bài đăng hấp dẫn, giao tiếp đồng cảm và động não ý tưởng. Vì vậy, nếu bạn muốn soạn thảo nội dung tiếp thị cho sản phẩm mới nhất của công ty phù hợp với giọng điệu thương hiệu của mình, GPT-4.5 là lựa chọn lý tưởng.
OpenAI o4-mini: Hỗ Trợ Kỹ Thuật Nhanh Gọn
OpenAI o4-mini được xây dựng cho tốc độ. Nhưng tốc độ đó đi kèm với một cái giá. Không giống như các phiên bản lớn hơn, nó có thể không đi sâu khi được giao nhiệm vụ. Nó chủ yếu vượt trội trong việc xử lý các tác vụ kỹ thuật nhanh chóng, đơn giản. Do đó, mô hình này lý tưởng cho các tác vụ kỹ thuật đơn giản mà câu trả lời không cần nhiều sự phân tích sâu.
Đối với sinh viên, đây là mô hình nên chọn khi bạn cần trợ giúp bài tập về nhà liên quan đến STEM mà không yêu cầu suy luận sâu. Đối với lập trình viên, OpenAI o4-mini là mô hình bạn sử dụng khi cần sửa lỗi mã đơn giản, những lỗi mà bạn thường tìm thấy trên Stack Overflow.
OpenAI o4-mini-high: Trợ Giúp Kỹ Thuật Chuyên Sâu
Nếu bạn cần trợ giúp về các chủ đề hoặc vấn đề kỹ thuật nâng cao hơn ngoài phạm vi của o4-mini, o4-mini-high là câu trả lời. Hãy sử dụng nó cho các chủ đề lập trình, toán học và khoa học nâng cao. Tuy nhiên, nó mất nhiều thời gian hơn để phản hồi so với o4-mini. Đổi lại, bạn sẽ nhận được chất lượng và chiều sâu trong kết quả đầu ra.
Vì vậy, nếu bạn cần sự sâu sắc và chính xác từ ChatGPT về các chủ đề kỹ thuật nâng cao, hãy sử dụng mô hình này. Ví dụ, bạn có thể sử dụng mô hình này để giải quyết các bài toán phức tạp hoặc để có được lời giải thích chi tiết về các thuật toán khoa học máy tính phức tạp.
OpenAI o3: “Ngựa Chiến” Chiến Lược
OpenAI o3 cũng được xây dựng cho sự phức tạp. Nó tiếp nối nơi o4-mini-high dừng lại và nâng cấp thêm bằng cách giải quyết các tác vụ không chỉ phức tạp mà còn liên quan đến nhiều bước.
Minh họa cách mô hình OpenAI o3 xử lý tác vụ phức tạp trong ChatGPT
Bạn có thể sử dụng o3 để thực hiện phân tích đa bước trên một tập dữ liệu, phát triển chiến lược mở rộng kinh doanh bằng cách phân tích động lực thị trường và đối thủ cạnh tranh, hoặc xem xét nhật ký hệ thống từ nhiều microservice để tìm chiến lược tối ưu hóa.
OpenAI o1 Pro Mode: Nhà Tư Duy Sâu Sắc
Nếu bạn làm việc trong các ngành công nghiệp tiên phong, o1 Pro Mode là mô hình bạn nên sử dụng. Nó chắc chắn không đứng đầu về tốc độ, nhưng đó là thiết kế của nó. Mô hình này chủ yếu nhắm đến các ngành có rủi ro cao và các tác vụ đòi hỏi phân tích chi tiết, nơi mà sai sót có thể gây ra chi phí lớn, chẳng hạn như trong tài chính, luật và chăm sóc sức khỏe.
Ví dụ, bạn có thể sử dụng OpenAI o1 để thiết kế các thuật toán dự báo tài chính và tạo tài liệu chính sách.
Đừng chỉ sử dụng một mô hình ChatGPT duy nhất cho mọi tác vụ. Mặc dù mô hình mới nhất có vẻ là giải pháp “một kích cỡ phù hợp cho tất cả” để giải quyết mọi loại công việc, nhưng các hướng dẫn trên cho thấy rằng không có mô hình nào xuất sắc trong mọi lĩnh vực. Hãy chọn mô hình dựa trên loại tác vụ bạn đang thực hiện, điều này chắc chắn sẽ thay đổi theo thời gian. Đừng quên khám phá và thử nghiệm để tìm ra mô hình phù hợp nhất với nhu cầu cụ thể của bạn.
