Nhiều người dùng Android vẫn tin rằng thiết bị của mình đảm bảo quyền riêng tư cá nhân. Tuy nhiên, các nghiên cứu mới đây đã chỉ ra một sự thật gây bất ngờ: Google bắt đầu theo dõi bạn ngay từ khoảnh khắc bạn đăng nhập tài khoản, rất lâu trước khi bạn mở bất kỳ ứng dụng nào trên điện thoại. Điều này đặt ra câu hỏi lớn về mức độ kiểm soát của người dùng đối với dữ liệu của chính mình trong hệ sinh thái Android.
Google Bắt Đầu Thu Thập Dữ Liệu Ngay Khi Bạn Đăng Nhập Tài Khoản
Chúng ta đều nhận thức rằng dữ liệu cá nhân là một trong những tài sản có giá trị nhất mà các công ty công nghệ có thể thu thập. Mặc dù nhiều hãng, bao gồm cả Google, thường xuyên quảng bá về các tính năng bảo mật và quyền riêng tư được tăng cường trên Android, vẫn luôn có những cơ chế ngầm hoạt động mà người dùng không hề hay biết.
Bí mật lần này là một vấn đề khá lớn. Theo một nghiên cứu vào năm 2025 của Giáo sư Doug Leith từ Đại học Trinity Dublin, các thiết bị Android bắt đầu chia sẻ dữ liệu với Google gần như ngay lập tức, mà không có bất kỳ thông báo hay sự đồng ý nào từ bạn – chủ sở hữu thiết bị. Đây là một vấn đề nghiêm trọng, bởi lẽ ngay cả khi bạn không bao giờ mở Gmail hay Google Maps, các ứng dụng được cài đặt sẵn như Google Play Services và Play Store cũng đã bắt đầu chuyển tiếp thông tin đến gã khổng lồ công nghệ ngay khi bạn đăng nhập.
Cơ Chế Theo Dõi Chính: Cookie DSID và Android ID
Một trong những yếu tố chính mà Giáo sư Leith đã phát hiện là cookie DSID. Trình theo dõi này được cài đặt trên thiết bị của bạn ngay khi bạn đăng nhập vào tài khoản Google – một bước bắt buộc để thiết lập điện thoại Android của bạn. Sau khi có mặt trên thiết bị, cookie DSID âm thầm liên kết hoạt động của bạn trên các ứng dụng và trang web với danh tính kỹ thuật số của bạn, cung cấp cho Google mọi loại dữ liệu về bạn và thói quen duyệt web của bạn.
Tuy nhiên, Google không chỉ dừng lại ở đó. Còn có Google Android ID, một định danh thiết bị duy nhất tiếp tục kiểm tra với Google, ngay cả khi bạn đăng xuất sau này. Điều đáng nói là các định danh này không chỉ dùng cho mục đích chẩn đoán. Chúng được thiết kế để phục vụ quảng cáo cá nhân hóa và xây dựng hồ sơ người dùng, tất cả diễn ra trước khi bạn chạm vào bất kỳ biểu tượng ứng dụng nào trên màn hình.
Không Có Lựa Chọn Từ Chối Việc Theo Dõi Này?
Điểm đáng chú ý nhất – ngoài việc Google không bao giờ thông báo về bất kỳ điều gì trong số này – là không có cách nào thực sự để từ chối các tính năng theo dõi này. Google không yêu cầu sự đồng ý hay cung cấp bất kỳ tiết lộ rõ ràng nào trong quá trình thiết lập thiết bị. Cookie DSID tự động làm mới sau mỗi hai tuần, và Android ID được nhúng sâu vào dữ liệu hệ thống, chỉ biến mất nếu bạn xóa sạch toàn bộ thiết bị (khôi phục cài đặt gốc).
Ngay cả các tính năng Android mới hơn như SafetyCore, được bổ sung âm thầm vào bản cập nhật năm 2024 để quét hình ảnh có nội dung nhạy cảm, vẫn có thể gỡ cài đặt hoặc vô hiệu hóa. Mặc dù bạn sẽ cần kiểm tra định kỳ để đảm bảo rằng nó không bị cài đặt lại trong quá trình cập nhật Android.
Với cookie DSID, không có cách nào để tắt nó một khi bạn đã đăng nhập vào tài khoản Google của mình. Google giải thích trong tài liệu hỗ trợ rằng cookie này giúp đảm bảo các tùy chọn quảng cáo cá nhân hóa của bạn được tôn trọng ngay cả trong các dịch vụ và trang web không thuộc Google. Tuy nhiên, điều này không làm giảm đi sự thật rằng gã khổng lồ công nghệ về cơ bản đang thu thập dữ liệu của bạn mà không hề thông báo theo bất kỳ cách nào.
Biện Pháp Hạn Chế Google Theo Dõi Trên Điện Thoại Android Của Bạn
Nếu bạn hy vọng rằng việc loại bỏ các tính năng theo dõi này sẽ dễ dàng như gỡ cài đặt một ứng dụng khỏi điện thoại Android, thì chúng tôi có một tin không vui. Nếu bạn thực sự muốn ngăn Google theo dõi điện thoại của mình, chỉ có một phương pháp chắc chắn: Khôi phục cài đặt gốc thiết bị của bạn và không bao giờ đăng nhập vào tài khoản Google nữa.
Đương nhiên, điều đó nói dễ hơn làm, đặc biệt khi Google buộc bạn phải đăng nhập vào tài khoản Google để hoàn tất thiết lập thiết bị Android. Hơn nữa, nếu bạn chuyển sang một hệ điều hành Android “phi Google hóa” – như GrapheneOS – bạn sẽ phải hy sinh quyền truy cập vào các dịch vụ của Google như Play Store để đổi lấy quyền riêng tư cao hơn. Đối với nhiều người, đây có lẽ không phải là một lựa chọn khả thi, và việc cài đặt các hệ điều hành khác cũng khá phức tạp, đòi hỏi một chút kiến thức kỹ thuật, nên không phải ai cũng sẽ thoải mái với giải pháp đó.
Biện pháp duy nhất khác bạn có để chống lại sự xâm phạm quyền riêng tư này là giảm thiểu tác hại của nó, dù chỉ một chút. Chúng tôi luôn khuyến nghị truy cập Cài đặt > Dịch vụ Google > Tất cả dịch vụ > Quảng cáo và chọn không tham gia các tùy chọn quảng cáo cá nhân hóa được liệt kê ở đó.
Màn hình cài đặt quyền riêng tư và bảo mật trong Dịch vụ Google trên Android
Tùy chọn quảng cáo cá nhân hóa trong cài đặt Android, nơi người dùng có thể tắt quảng cáo
Bạn cũng có thể chuyển từ các ứng dụng đóng như Google Chrome sang các ứng dụng mã nguồn mở hoặc tập trung vào quyền riêng tư hơn như DuckDuckGo. Mặc dù việc chuyển sang DuckDuckGo sẽ khiến bạn bỏ lỡ một số tính năng của Chrome, đây là điều cần lưu ý.
Điều quan trọng nữa là phải thường xuyên xem xét quyền truy cập ứng dụng trên thiết bị Android của bạn để đảm bảo không có ứng dụng mới nào truy cập dữ liệu của bạn mà không có sự cho phép.
Đáng buồn thay, không có bước nào trong số này có thể ngăn chặn hoàn toàn việc theo dõi cấp hệ thống mà Google đã tích hợp sâu vào hệ điều hành Android. Nếu bạn thực sự muốn thoát khỏi sự theo dõi của Google, bạn sẽ cần phải hoàn toàn tách mình khỏi hệ sinh thái của công ty này.
Kết Luận
Nghiên cứu mới đã hé lộ một góc khuất đáng lo ngại về cách Google thu thập dữ liệu người dùng trên Android, bắt đầu ngay từ khi đăng nhập và sử dụng các cơ chế như cookie DSID và Android ID. Điều đáng ngại hơn là người dùng gần như không có lựa chọn để từ chối hoặc tắt bỏ các hình thức theo dõi ngầm này. Mặc dù có những biện pháp giảm thiểu như tắt quảng cáo cá nhân hóa hay sử dụng các ứng dụng thay thế tập trung vào quyền riêng tư, chúng không thể ngăn chặn hoàn toàn việc theo dõi ở cấp độ hệ thống.
Sự cân bằng giữa tiện ích và quyền riêng tư cá nhân ngày càng trở nên mong manh trong thế giới công nghệ hiện đại. Hy vọng rằng thông tin này sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về cách dữ liệu của mình đang được xử lý và đưa ra những quyết định sáng suốt hơn để bảo vệ thông tin cá nhân trên thiết bị Android của mình. Bạn có suy nghĩ gì về vấn đề này? Hãy để lại bình luận và chia sẻ kinh nghiệm của bạn!
