Trong kỷ nguyên công nghệ số hiện nay, cuộc đua về thông số kỹ thuật trên smartphone vẫn diễn ra gay gắt. Các nhà sản xuất liên tục phô trương điểm chuẩn hiệu năng, tốc độ sạc nhanh, độ sáng màn hình tối đa hay số megapixel của camera. Tuy nhiên, với vai trò là một chuyên gia tại sotaycongnghe.net, chúng tôi nhận thấy có những yếu tố khác quan trọng hơn nhiều so với những thông số hào nhoáng đó. Việc tập trung quá mức vào cấu hình đôi khi khiến người dùng bỏ lỡ bức tranh toàn cảnh về giá trị thực sự và trải nghiệm lâu dài mà một chiếc điện thoại mang lại. Để đưa ra quyết định thông minh khi chọn mua smartphone, điều quan trọng là phải nhìn nhận vượt ra ngoài bảng thông số kỹ thuật.
1. Hỗ Trợ Phần Mềm Lâu Dài Cùng Cập Nhật Kịp Thời
Người dùng ngày nay không còn nâng cấp điện thoại thường xuyên như một thập kỷ trước. Một phần lý do là độ bền của phần cứng đã được cải thiện đáng kể. Chúng ta đã đạt đến một điểm mà việc nâng cấp hàng năm hoặc hai năm một lần không còn thực sự cần thiết. Thậm chí, bạn cũng không cần chi quá nhiều tiền để sở hữu các tính năng phần cứng cao cấp, từng chỉ dành riêng cho các mẫu flagship như khung nhôm hay mặt lưng kính.
Mặc dù các điện thoại cao cấp hiện đã chuyển sang vật liệu titan – cứng hơn nhôm và được dành riêng cho các mẫu Ultra đầu bảng có giá trên 1000 USD – nhưng về khả năng bảo vệ mặt kính, chúng ta đã gần như đạt đến đỉnh cao của những gì có thể làm với vật liệu này. Điều này có nghĩa là nhiều mẫu điện thoại tầm trung hiện nay cũng bền bỉ gần như các flagship.
Điều này dẫn đến một thực tế quan trọng: tuổi thọ của smartphone ngày nay không còn phụ thuộc nhiều vào sự xuống cấp của phần cứng mà chủ yếu là do sự lỗi thời của phần mềm. Nhà sản xuất càng cung cấp thời gian hỗ trợ phần mềm lâu dài cho điện thoại của bạn, bạn càng có thể sử dụng nó lâu hơn mà không cần nâng cấp. Các hãng như Google và Samsung hiện là những đơn vị dẫn đầu trong việc cung cấp các bản cập nhật dài hạn, khi cả hai đều cam kết hỗ trợ lên đến bảy năm cho hệ điều hành và các bản vá bảo mật. Điều này có nghĩa là một chiếc Galaxy S25, ra mắt với Android 15, sẽ tiếp tục nhận được cập nhật cho đến năm 2032 – đưa bạn đến tận Android 22.
Bạn có thể cho rằng điều này là quá mức vì hai lý do: một là pin điện thoại khó có thể kéo dài đến vậy, và hai là bạn có thể cũng không giữ điện thoại lâu đến thế. Cả hai đều là những lập luận hợp lý. Tuy nhiên, việc hỗ trợ kéo dài vẫn mang lại lợi ích ngay cả khi bạn không có ý định sử dụng điện thoại quá lâu. Hỗ trợ phần mềm dài hạn giúp kéo dài tổng thể vòng đời của điện thoại. Khi đến lúc bạn muốn bán lại chiếc điện thoại của mình sau khoảng ba năm sử dụng, người mua sẽ không phải chấp nhận một thiết bị đã lỗi thời. Điều này mang lại sự đảm bảo cho họ rằng, dù mua điện thoại cũ, họ vẫn có thể trải nghiệm phần mềm mới nhất. Đây là một trong những lý do chính khiến iPhone giữ giá rất tốt trên thị trường.
Điều này cũng đúng theo chiều ngược lại. Nếu bạn có ngân sách eo hẹp nhưng không muốn chấp nhận một chiếc điện thoại giá rẻ, một chiếc flagship cũ với vài năm hỗ trợ phần mềm còn lại có thể là một lựa chọn thay thế tuyệt vời. Bạn sẽ có được phần cứng cao cấp, hệ thống camera được tinh chỉnh kỹ lưỡng và hiệu suất vượt trội với một phần nhỏ giá gốc. Nếu bạn lo lắng về pin, đừng quá bận tâm. Bạn thường có thể nhận được pin thay thế chính hãng từ nhà sản xuất, đặc biệt là với iPhone hoặc Samsung Galaxy. Cả hai công ty này đều có sẵn linh kiện dự phòng cho các mẫu điện thoại đã vài năm tuổi.
2. Sự Sẵn Có của Các Trung Tâm Sửa Chữa Ủy Quyền
Khi mua một chiếc điện thoại mới, điều quan trọng là bạn phải cố gắng đạt được giá trị tốt nhất có thể cho số tiền mình bỏ ra. Tuy nhiên, “giá trị” có thể mang ý nghĩa khác nhau đối với mỗi người, tùy thuộc vào cách bạn sử dụng điện thoại. Với nhiều người, “giá trị” từng đồng nghĩa với việc có được thông số kỹ thuật tốt nhất với mức giá thấp nhất, và nhiều thương hiệu (đặc biệt là các hãng Trung Quốc) sẵn lòng đáp ứng kỳ vọng này. Tuy nhiên, ngày nay, “giá trị” đang ngày càng gắn liền với độ tin cậy lâu dài và chất lượng của dịch vụ hỗ trợ khách hàng.
Kỹ thuật viên đang mở smartphone để sửa chữa tại trung tâm bảo hành
Do chúng ta đang giữ điện thoại lâu hơn, chúng ta ngày càng gắn bó với một công ty nhất định và do đó, phụ thuộc vào sự hỗ trợ của họ nhiều hơn đáng kể so với vài năm trước, khi việc nâng cấp diễn ra thường xuyên hơn. Một trong những cách tốt nhất để một công ty cung cấp sự hỗ trợ này là thành lập các trung tâm sửa chữa ủy quyền tại địa phương. Đại đa số người dùng không quan tâm liệu điện thoại của họ có khả năng quay video 8K, sạc ngược không dây hay đạt điểm benchmark cao đến mức vô lý. Họ chỉ muốn có thể đến một cửa hàng gần đó, giao điện thoại của mình cho một kỹ thuật viên được ủy quyền, giải thích vấn đề đang gặp phải và được sửa chữa nhanh nhất có thể.
Nếu một công ty dành mọi đồng đô la để cung cấp thông số kỹ thuật tốt nhất có thể với mức giá cạnh tranh, họ sẽ không còn ngân sách để thực sự phục vụ bạn khi có điều gì đó không mong muốn xảy ra với điện thoại. Việc thiết lập các cửa hàng vật lý, duy trì kho linh kiện dự phòng cho hàng trăm mẫu điện thoại và thuê các kỹ thuật viên lành nghề đều là những chi phí mà bạn muốn các công ty đầu tư vào. Đương nhiên, chỉ những thương hiệu lớn và uy tín như Apple và Samsung mới có khả năng cung cấp mức độ hỗ trợ này.
3. Giá Trị Bán Lại và Trao Đổi Tốt
Không quá chú trọng vào thông số kỹ thuật không có nghĩa là tôi ngừng tìm kiếm giá trị theo nghĩa đen. Tôi hiện tìm kiếm giá trị vào thời điểm bán ra thay vì thời điểm mua vào. Nói cách khác, tôi ưu tiên giá trị bán lại và trao đổi xa hơn nhiều so với trước đây. Lý do cho điều này khá đơn giản. Các flagship ngày nay không quá khác biệt so với các đối tác tầm trung của chúng. Vì vậy, cách duy nhất tôi sẵn lòng mua một chiếc flagship là khi tôi được đảm bảo rằng mình sẽ thu lại ít nhất một giá trị kha khá khi đến lúc nâng cấp lên một chiếc điện thoại mới. Bằng cách đó, chi phí ban đầu sẽ không cảm thấy quá lớn hay lãng phí.
Đây là một trong những lý do lớn giải thích tại sao nhiều người chưa chuyển sang dùng Google Pixel, mặc dù mong muốn thử hệ thống camera nổi tiếng của nó. Apple và Samsung đã có những bước tiến lớn để đảm bảo rằng các flagship của họ giữ giá càng lâu càng tốt, trong khi điện thoại Pixel lại mất giá nhanh hơn bất kỳ thương hiệu lớn nào khác. iPhone và Galaxy flagship thường thu về gần một nửa giá ra mắt sau hai năm nếu bạn đổi máy cũ và có thể nhiều hơn nếu bạn tự bán qua các sàn thương mại điện tử trực tuyến.
Còn Pixel thì sao? Chưa đến một phần tư giá ra mắt. Chiếc Pixel 8 Pro trị giá 999 USD ra mắt vào tháng 10 năm 2023 chỉ còn trị giá 185 USD trên Cửa hàng Google chính thức tính đến ngày 8 tháng 5 năm 2025. Hãy tưởng tượng bạn chi một khoản tiền lớn cho một chiếc điện thoại và chứng kiến nó mất hơn 80% giá trị chỉ trong hai năm.
4. Thiết Kế Công Thái Học của Máy
Gần đây, tôi cũng bắt đầu ưu tiên yếu tố công thái học khá nhiều. Không đến mức tôi sẽ mua một chiếc điện thoại siêu mỏng như Galaxy S25 Slim hay iPhone 17 Air có thể phải hy sinh các tính năng khác, nhưng tôi chắc chắn đã bắt đầu chú ý hơn đến các yếu tố như trọng lượng, độ dày, cảm giác cầm nắm, sự dễ dàng khi sử dụng bằng một tay và kích thước tổng thể.
Hình ảnh một chiếc Samsung Galaxy S25 màu bạc được cầm trên tay, minh họa thiết kế công thái học
Điều này khá khác với tôi trước đây, vì tôi thường xuyên đa nhiệm trên điện thoại của mình, điều này rất có lợi khi sử dụng màn hình lớn. Những tính năng như khởi chạy ứng dụng dưới dạng cửa sổ nổi, chia sẻ tệp giữa hai ứng dụng ở chế độ chia đôi màn hình và phát video ở chế độ PiP trong khi chơi trò chơi board game đều là những tính năng quan trọng mà tôi sử dụng hàng ngày. Màn hình càng lớn, càng có thể hiển thị nhiều nội dung hơn.
Tuy nhiên, màn hình lớn thường đi kèm với trọng lượng lớn hơn, khiến việc sử dụng hàng ngày kém thoải mái hơn. Không chỉ gây mỏi tay hơn, mà nó còn làm tăng khả năng vô tình làm rơi máy, đặc biệt nếu máy có mặt lưng kính trơn trượt thay vì nhựa hoặc da thuần chay. Bạn có thể mua một chiếc ốp lưng silicone để tăng độ bám, nhưng điều đó cũng sẽ làm tăng tổng trọng lượng và độ dày của máy.
Tôi cũng không còn yêu thích các cạnh phẳng nữa, chúng không thoải mái khi cầm nắm. Tôi nhận thấy điều này khi nâng cấp từ Galaxy A52 cũ của mình lên Galaxy A35. Mặc dù A52 dày hơn trên giấy tờ (8.4mm), nhưng nó lại cho cảm giác mỏng hơn A35 (8.2mm) nhờ các cạnh bo tròn. Đáng tiếc, cạnh phẳng hiện nay là tiêu chuẩn, vì vậy không có nhiều lựa chọn khác.
5. Sự Phong Phú của Phụ Kiện Bên Thứ Ba
Thông số kỹ thuật cũng không giúp ích gì khi bạn muốn gắn điện thoại lên tường bếp để thực hiện cuộc gọi Zoom rảnh tay trong khi nấu ăn. Nhưng phụ kiện thì có. Đặc biệt, iPhone được hưởng lợi từ một hệ sinh thái khổng lồ các phụ kiện chuyên biệt như giá treo hít, ví MagSafe, pin sạc dự phòng, bộ khung rig quay video cho người sáng tạo nội dung và ốp lưng tích hợp chân đế.
Các phụ kiện cơ bản như ốp lưng silicone và miếng dán bảo vệ màn hình bằng kính cường lực có sẵn cho hầu hết mọi mẫu điện thoại. Tuy nhiên, khi bạn tìm kiếm các phụ kiện chuyên biệt hơn, các nhà sản xuất bên thứ ba sẽ nhanh chóng ngừng hỗ trợ cho các mẫu máy không phổ biến. Việc hỗ trợ phụ kiện đa dạng có nghĩa là bạn sẽ dễ dàng tìm thấy giải pháp cho các vấn đề của mình. Chẳng hạn, nhiều người đã quen với việc sử dụng miếng dán màn hình mờ (thay vì kính cường lực) vì bề mặt hơi nhám của nó loại bỏ ánh chói và giúp việc vuốt ngón tay trên màn hình dễ dàng hơn nhiều, cải thiện trải nghiệm chơi game di động.
6. Phần Mềm Được Tối Ưu Hóa Tốt
Các nhà sản xuất chip như Qualcomm, Samsung và MediaTek đã đạt được những tiến bộ vượt bậc trong thập kỷ qua. Đến mức, việc thiếu sức mạnh xử lý thô hầu như không còn là lý do khiến điện thoại của bạn hoạt động kém hiệu quả nữa. Ngay cả những chiếc điện thoại tầm trung ngày nay cũng có đủ sức mạnh để chạy nhiều trò chơi đồ họa nặng ở cài đặt gần tối đa.
Loạt điện thoại Samsung Galaxy S25 với màn hình bật sáng trên bàn trắng, thể hiện giao diện phần mềm tối ưu
Tuy nhiên, sức mạnh thô chỉ là một phần của phương trình. Tối ưu hóa phần mềm ảnh hưởng đến sự mượt mà của giao diện người dùng. Phần mềm được tối ưu tốt sẽ dẫn đến hình ảnh động mượt mà hơn, khởi chạy ứng dụng nhanh hơn, ít lỗi và sự cố hơn, tốc độ chụp ảnh nhanh hơn và kết nối mạng ổn định hơn. Nói một cách đơn giản, nó làm cho điện thoại của bạn trở nên linh hoạt và phản hồi nhanh hơn với các thao tác của bạn.
Quan trọng hơn, tối ưu hóa phần mềm giúp kéo dài tuổi thọ pin, vì vậy bạn không cần phải sạc máy thường xuyên. Bạn thực sự có thể thấy điều này trên các điện thoại Samsung – menu pin hiển thị “Đang tìm hiểu thói quen sử dụng…” trong vài ngày sau khi bạn khởi động thiết bị lần đầu tiên. Trong thời gian này, điện thoại tìm hiểu những ứng dụng bạn sử dụng nhiều nhất và những ứng dụng nào có thể được đưa vào chế độ ngủ để hạn chế hoạt động nền không mong muốn, giảm tiêu thụ điện năng. Sau khi hoàn tất, menu sẽ hiển thị ước tính thời lượng pin của bạn dựa trên mức sạc còn lại trong điện thoại.
Thật dễ bị cuốn hút bởi một bảng thông số kỹ thuật ấn tượng, nhưng có rất nhiều điều làm cho một chiếc điện thoại trở thành một khoản đầu tư tốt mà không thể định lượng bằng các con số trên giấy. Một chiếc điện thoại trông tuyệt vời trên lý thuyết sẽ không còn tuyệt vời đến vậy nếu nó gây mỏi khi cầm lâu, bắt đầu chậm chạp sau vài năm, không còn nhận được cập nhật hoặc phải gửi đến một thành phố khác để sửa chữa trong khi bạn lo lắng chờ đợi nhiều ngày để nó trở về. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng những yếu tố ngoài thông số kỹ thuật để tìm được chiếc smartphone phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng lâu dài và tối ưu chi phí của bạn.
Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn cái nhìn sâu sắc hơn về những giá trị thực sự của một chiếc smartphone. Đừng ngần ngại để lại bình luận bên dưới nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào hoặc muốn chia sẻ quan điểm của mình về chủ đề này!
