Phần mềm lỗi thời không chỉ ngăn bạn tiếp cận các tính năng mới nhất mà còn khiến công nghệ của bạn dễ bị tấn công an ninh mạng. Trong khi việc cập nhật điện thoại di động là điều thường lệ, chúng ta lại rất dễ bỏ quên các thiết bị nhà thông minh. Sự chủ quan này có thể biến những tiện ích hiện đại thành những “quả bom hẹn giờ” về bảo mật, đặc biệt là khi các thiết bị nhà thông minh lỗi thời tiềm ẩn nhiều rủi ro khôn lường.
Thiết Bị “Zombie” Trong Nhà Thông Minh Là Gì?
Việc để các thiết bị công nghệ nhà bạn “sống sót” lâu hơn tuổi thọ phần mềm của chúng có thể dẫn đến việc toàn bộ ngôi nhà bạn tràn ngập các thiết bị “zombie”. Một cuộc khảo sát của Consumer Reports đã tiết lộ rằng 43% người dùng có các thiết bị nhà thông minh hoặc thiết bị được kết nối không nhận ra rằng những thiết bị này cuối cùng sẽ mất đi sự hỗ trợ phần mềm.
Mặc dù thiết bị về mặt kỹ thuật vẫn có thể hoạt động sau thời điểm đó, nhưng nó sẽ không còn nhận được các bản cập nhật cần thiết để bảo vệ khỏi các mối đe dọa bảo mật. Do đó, một “thiết bị zombie” (zombie device) vẫn hoạt động vật lý nhưng nhà sản xuất đã ngừng hỗ trợ phần mềm. Tương tự, “ứng dụng zombie” (zombie app) là một ứng dụng không được bảo trì, có thể gây tổn hại đến bảo mật của bạn.
Người phụ nữ trong căn bếp thông minh hiện đại với các thiết bị IoT được kết nối.
Cuối cùng, việc có bất kỳ thiết bị nào kết nối internet mà không được cập nhật các bản vá bảo mật mới nhất đều tiềm ẩn rủi ro lớn. Tin tặc có thể lợi dụng một thiết bị nhà thông minh lỗi thời để xâm nhập vào mạng cá nhân của bạn và kiểm soát nhiều thiết bị khác nhằm tạo ra một mạng lưới botnet, điển hình như mạng botnet Mirai khổng lồ đã từng gây chấn động.
Làm Thế Nào Để Đảm Bảo Thiết Bị Nhà Thông Minh Luôn Được Cập Nhật?
Đôi khi, việc nhận biết khi nào thiết bị nhà thông minh của bạn đã đến “hồi kết” là điều khá hiển nhiên. Nếu đó là một thiết bị kết nối với ứng dụng di động, ứng dụng đó có thể sẽ thông báo cho bạn khi nhà sản xuất đã ngừng hỗ trợ phần mềm của nó. Tương tự, một chiếc smart TV sẽ lộ rõ “tuổi tác” khi không còn có thể tải xuống các ứng dụng phát trực tuyến mới nhất.
Tuy nhiên, với một thiết bị gia dụng như tủ lạnh thông minh, điều này có thể ít rõ ràng hơn. Nếu bạn không sử dụng ứng dụng kết nối, bạn có thể không biết trạng thái phần mềm của thiết bị. Mặc dù bạn vẫn có thể tiếp tục sử dụng tủ lạnh thông minh để giữ thực phẩm tươi, nhưng bạn cần đảm bảo rằng nếu nó được kết nối Wi-Fi, nó sẽ nhận được các bản cập nhật để khắc phục các lỗ hổng bảo mật mới nổi.
Dưới đây là một vài cách bạn có thể kiểm tra trạng thái phần mềm của các thiết bị nhà thông minh của mình:
- Kiểm tra email của bạn để tìm các tin nhắn từ nhà sản xuất thiết bị.
- Nếu thiết bị thông minh của bạn có một ứng dụng liên quan, hãy tải xuống hoặc cập nhật ứng dụng và kiểm tra các thông báo.
- Nếu thiết bị của bạn hoạt động bất thường, hãy liên hệ với nhà sản xuất để đảm bảo phần mềm của nó được cập nhật.
Theo Consumer Reports, các nhà sản xuất không có nghĩa vụ phải cung cấp cho người tiêu dùng lịch trình hỗ trợ phần mềm sản phẩm. Vì vậy, ngày hết hạn sẽ không dễ tìm thấy như trên một ổ bánh mì.
Phải Làm Gì Khi Thiết Bị Thông Minh Ngừng Được Hỗ Trợ Phần Mềm?
Nếu bạn phát hiện ra rằng thiết bị nhà thông minh lỗi thời của mình không còn nhận được hỗ trợ phần mềm, bạn có một vài lựa chọn. Đầu tiên là thay thế hoàn toàn thiết bị. Đây có thể là cách duy nhất đối với những thiết bị như camera an ninh yêu cầu kết nối internet hoạt động để có thể hữu ích.
Nếu bạn có một thiết bị gia dụng thông minh vẫn hoạt động tốt mà không cần Wi-Fi, bạn thường có thể tắt kết nối này. Một số người chọn tắt Wi-Fi khi cài đặt thiết bị thông minh vì lo ngại về quyền riêng tư. Bạn có thể tìm các bước để tắt Wi-Fi trên thiết bị của mình trong hướng dẫn sử dụng của nhà sản xuất, thường nằm trong cài đặt mạng của thiết bị thông minh.
Samsung và LG là một trong những thương hiệu smart TV sử dụng kết nối internet của bạn để phân phối quảng cáo mục tiêu hơn. Đây là một trong những lý do bạn không nên kết nối smart TV với internet. Bạn cũng nên cảnh giác với các nồi chiên không dầu thông minh có khả năng thu thập âm thanh, có thể xâm phạm quyền riêng tư của bạn.
Mặc dù chúng ta thường có xu hướng sống theo châm ngôn “nếu không hỏng thì đừng sửa”, nhưng đây lại là một trường hợp mà khái niệm “hỏng” có nhiều định nghĩa khác nhau. Việc cố gắng tận dụng thêm vài năm từ một chiếc máy nướng bánh mì thông minh cũ có thể là một quyết định “có trách nhiệm tài chính” nhưng lại “vô trách nhiệm kỹ thuật”. Bởi vì, trong khi chiếc máy nướng bánh mì thông minh đó có thể vẫn làm nóng bánh mì của bạn sau khi phần mềm của nó hết hạn hỗ trợ, thì nó không còn là chiếc máy nướng bánh mì thông minh mà bạn từng biết. Nó đã trở thành một “vật trung gian” cho những ý đồ xấu.
Đừng để những tiện ích hiện đại trở thành mối đe dọa tiềm tàng trong ngôi nhà bạn. Hãy chủ động kiểm tra và bảo vệ các thiết bị nhà thông minh lỗi thời để đảm bảo an toàn dữ liệu và quyền riêng tư của chính mình.
